Hoog rendement houtkachels zijn zuinig
Sommige zijn van oordeel dat een houtkachel een antiek toestel is en dat het een omslachtige manier is om een woning te verwarmen. Het tegendeel is echter waar. Fabrikanten van houtkachels spenderen tienduizenden euro’s aan het ontwikkelen van houtkachels die zeer efficiënt met hun brandstof omspringen. Dankzij deze research kunnen de hedendaagse houtkachels een rendement halen van 75 tot 85%. Dit wil zeggen dat 75 tot 85% van de energie die in het hout zit ook daadwerkelijk omgezet wordt in warmte door deze houtkachels.
Doe de test. Steek de houtkachel aan en laat hem op temperatuur komen. Neem vervolgens buiten een kijkje naar uw schoorsteen. Ziet u rook? Dan heeft u geen hoog rendement kachel, ofwel is de verbranding van uw hout niet optimaal door andere factoren zoals een te hoge vochtigheid van het hout.
Hoog rendement houtkachels zorgen voor een extra verbranding van de vrijgekomen gassen uit het hout. Deze verbranding genereert extra energie en hitte, terwijl de hoeveelheid rook sterk verminderd. Dit wil zeggen dat u met een hoog rendement kachel ongeveer 35% minder hout verbruikt om dezelfde hoeveelheid warmte te verkrijgen dan met gewone houtkachels.
Deze hoog rendement houtkachels zijn uitermate geschikt voor de nieuwere woningen die ontworpen werden met energie efficiëntie als belangrijkste kenmerk. Een dergelijke centraal geplaatste houtkachel die voldoende warmte kan leveren kan een middelgrote woning helemaal verwarmen. Grotere woningen kunnen door een ingenieus systeem van ventilatie openingen ook volledig verwarmd worden. Dankzij hun zuinigheid kunnen deze kachels de ganse nacht doorbranden op 1 lading hout.
Door een warmtereflecterende wand (bv aluminium) achter de houtkachel te plaatsen kan men het rendement zelfs nog meer verhogen en het verbruik nog verder terugdringen. De kachel kan in elke ruimte waar er voldoende plaats is en er een schoorsteen is geïnstalleerd worden. De beste plaats is uiteraard de woonkamer met een schoorsteen die door de woning recht naar boven gaat. Deze installatie zal de beste prestaties leveren en het minste onderhoud vragen.
Een houtkachel kan een hele woning verwarmen
Warmte op een natuurlijke manier van kamer tot kamer laten gaan is vrij moeilijk. Het gemak waarmee de warmte zich zal verplaatsen wordt in eerste plaats bepaald door de energie efficiëntie van de woning en niet zozeer door de capaciteit van de kachel. Slecht geïsoleerde kamers in een woning hebben zeer veel warme aangevoerde lucht nodig om op temperatuur te blijven, meer dan de hoeveelheid die kan geleverd worden door een houtkachel in een andere kamer.
Bij een goed geïsoleerde woning kan een houtkachel dit wel. Het is wel zo dat het vrij lang kan duren tegen dat er een luchtstroom op gang komt tussen de kamers. Indien men het vuur elke avond laat uitgaan wordt deze luchtstroom onderbroken waardoor de andere kamers nooit een aangename temperatuur zullen bereiken. Woningen met verdiepingen kan men sneller opwarmen door middel van passieve convectie omdat de warme lucht makkelijk kan stijgen naar de volgende verdieping.
Bij woningen waar alles zich op het gelijkvloers bevind is dit moeilijker. Men kan proberen om de verdeling van warmte te forceren door in de muren kleine ventilatoren in te bouwen die op een langzame snelheid kunnen draaien. Hierdoor wordt de warmte gedwongen om zich naar aanpalende kamers te verplaatsen, maar hier zijn nadelen aan verbonden.
De ventilator zal als het ware de lucht uit de kamer trekken waar de kachel staat. Hierdoor kan er bij onvoldoende toevoer van verse lucht in deze ruimte een onderdruk ontstaan die ofwel ervoor zorgt dat de kachel slechter gaat branden door te weinig zuurstof, of in de slechtste gevallen krijgt men problemen met koolstofmonoxide (CO) afvoer. Een bijkomend nadeel is dat door het aanzetten van de ventilator men een stroom van koude lucht krijgt die ervoor gaat zorgen dat de ruimte waar de kachel staat gevoelig gaat afkoelen. Ook het elektriciteitsverbruik zal de hoogte ingaan.
Het proces van de natuurlijke warme luchtstroom kan men niet manipuleren. Een woning met 2 verdiepingen is het meest geschikt om alle kamers binnen een redelijke tijd opgewarmd te krijgen. De kachel op het gelijkvloers zal na verloop van tijd voldoende warmte afgeven om de bovenliggende kamers ook op te warmen. Deze zullen uiteraard wel kouder blijven dan de ruimte beneden, maar indien het slaapkamers betreft is dit geen probleem. De toevoer van warme lucht naar de slaapkamers zal net voldoende zijn om op koude dagen er voor te zorgen dat de temperatuur aangenamer wordt.
Brandhout moet voldoen aan een aantal eisen
Verwarmen met hout zit in de lift. Door de steeds stijgende prijzen van elektriciteit, gas en stookolie is het verwarmen met hout populairder dan ooit. Hout is een natuurlijke brandstof die steeds kan vernieuwd worden door de aanplanting van nieuwe bomen. In vergelijking met fossiele brandstoffen zoals gas, stookolie en kolen zal hout veel minder schadelijke gassen afgeven tijdens de verbranding.
Bij de verbranding van fossiele brandstoffen komt er koolstofdioxide (CO2) vrij die gedurende miljoenen jaren in de aarde heeft vastgezeten. Deze toevloed aan CO2 is verantwoordelijk voor het broeikast effect. Hout daarentegen bestaat voor 50% uit koolstof. Tijdens de verbranding van hout komt dit koolstof vrij als CO2 om terug opgenomen te worden door andere bomen en planten.
Hierdoor is de impact op het milieu veel minder dan bij het verbranden van kolen, gas of stookolie. Door te kiezen voor hout als primaire verwarming kan men ten alle tijden zelfstandig beslissen over het gebruik en verbruik van de houtvoorraad.
Het verbranden van hout dat te vochtig is moet steeds vermeden worden. Een kachel kan alleen zijn maximale efficiëntie bereiken indien de hoeveelheid vocht in het hout tussen 15 en 20% is. Het is ook belangrijk om het hout op een goede manier te laten drogen. Vers hout kan men best zo snel mogelijk verzagen, klieven en onder een afdak opslaan. Hierdoor zullen schimmels geen kans krijgen om het hout aan te tasten. Men moet ook vermijden om hout dat aangetast is door schimmels in huis te brengen. Hierdoor kunnen personen die gevoelig zijn allergische reacties vertonen.
Hoe lang kan een kachel branden met een bepaalde hoeveelheid hout? Dit is een veel voorkomende vraag waar spijtig genoeg niet direct een antwoord op te geven is. Brandduur is afhankelijk van veel verschillende factoren zoals welke soort hout gebruikt men en hoeveel procent vocht bevat dit hout? Indien u hout gebruikt met een hoge energetische waarde zoals alle soorten hard hout (eik, beuk en andere) waarvan het percentage vocht maximum 20% is dan kunnen de meeste goede kachels heel de nacht doorbranden op 1 lading hout met de luchttoevoer naar de kachel op minimum ingesteld.
Een nadeel is wel dat door het dichtdraaien van de luchttoevoer het venster zwart zal worden door de gereduceerde verbranding en de algemene lagere temperatuur in de kachel. Ook zal er meer roetafzetting zijn in de schoorsteen wanneer de luchttoevoer dichtgedraaid wordt.